صنعت بیمه، مانند بسیاری از صنایع دیگر، در آستانه یک تحول بنیادین قرار دارد. تحولی که نه‌تنها ناشی از فشارهای محیطی، تغییر انتظارات مشتریان و رقابت فزاینده است، بلکه از درون نیز نیازمند بازنگری در زیرساخت‌ها، فرآیندها و سامانه‌های عملیاتی است.
در این مسیر، مدرن‌سازی سامانه‌های بیمه‌گری (Core Insurance Systems) یک ضرورت راهبردی برای بقا، رشد و خلق مزیت رقابتی در بازار دیجیتال‌محور امروز و فرداست.
بحران سیستم‌های قدیمی: تهدیدی برای پایداری و چابکی
بسیاری از شرکت‌های بیمه هنوز به سامانه‌هایی متکی هستند که در دهه‌های گذشته طراحی و توسعه یافته‌اند. این سیستم‌های یکپارچه‌نشده، جزیره‌ای و فرسوده نه‌تنها توانایی همراهی با تحولات تکنولوژیک را ندارند، بلکه مانعی جدی برای اجرای استراتژی‌های نوآورانه در سازمان به شمار می‌آیند.
مهم‌ترین چالش‌هایی که این سامانه‌ها ایجاد می‌کنند، عبارتند از:
۱. کندی در پاسخ به تغییرات بازار
امروز سرعت عرضه محصول جدید، سفارشی‌سازی خدمات و واکنش به نیازهای مشتری به یک عامل حیاتی تبدیل شده است. اما سامانه‌های قدیمی:
- فاقد انعطاف لازم برای به‌روزرسانی سریع هستند
- به سختی با سایر راهکارهای دیجیتال یا پلتفرم‌های ثالث همگام می‌شوند
- فرآیندهای نوآورانه مانند طراحی بیمه‌نامه‌های جدید یا افزودن سرویس‌های دیجیتال را کند و پرهزینه می‌کنند
۲. افزایش هزینه‌های عملیاتی و پنهان
هزینه نگهداری سامانه‌های قدیمی، به‌خصوص از منظر زیرساخت، پشتیبانی فنی و منابع انسانی متخصص، سال‌به‌سال در حال افزایش است. شرکت‌هایی که چنین سامانه‌هایی را حفظ می‌کنند:
- نیاز به تیم‌هایی برای نگهداری فناوری‌های منسوخ دارند
- با اختلال‌های مکرر در سیستم‌های اصلی مواجه‌اند
- ناگزیرند برای رفع ایرادات، هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده بپردازند
- دچار نارضایتی نیروی انسانی به دلیل تجربه کاربری ضعیف و فرساینده می‌شوند
۳. ریسک‌های امنیتی بالا
فناوری‌های قدیمی اغلب فاقد زیرساخت‌های امنیت سایبری مدرن هستند. این موضوع آن‌ها را به نقطه ضعف‌های بالقوه برای حملات سایبری، افشای اطلاعات و سوءاستفاده‌های سیستمی تبدیل می‌کند. در چنین ساختاری:
- به‌روزرسانی‌های امنیتی دشوار یا غیرممکن می‌شود
- امکان هماهنگی با استانداردهای امنیت اطلاعات(مثلISO/IEC 27001) پایین است
- تهدیدی برای اعتماد مشتریان و اعتبار برند به وجود می‌آید
۴. دشواری در انطباق با مقررات و حسابرسی
در اکوسیستم نظارتی پیچیده امروز، توانایی تولید گزارش‌های دقیق، سریع و مستند، یک الزام است. سیستم‌های قدیمی:
- فرآیندهای حسابرسی را کند، پرخطا و پرهزینه می‌کنند
- انعطاف لازم برای اجرای الزامات جدید رگولاتوری را ندارند
- سازمان را در معرض جریمه‌ها و آسیب‌های قانونی قرار می‌دهند
راه‌حل: مهاجرت به یک سامانه مدرن و یکپارچه بیمه‌گری
یک سامانه مدرن بیمه‌گری (Core Insurance Platform) صرفاً جایگزینی برای سیستم‌های قدیمی نیست؛ بلکه یک زیرساخت هوشمند، مقیاس‌پذیر و چابک برای توسعه آینده شرکت‌های بیمه محسوب می‌شود.
این سامانه باید همزمان سه بعد کلیدی را پوشش دهد:
۱. ویژگی‌های معماری و فنی پیشرفته
سامانه‌های مدرن بیمه‌گری باید بر پایه اصول زیر طراحی شوند:
- معماری میکروسرویس (Coreless):ماژولار، قابل‌توسعه و مستقل
- درگاه: API Gateway ایجاد تعامل آسان با سامانه‌های داخلی و اکوسیستم بیرونی
- پشتیبانی از زیرساخت ابری :(Cloud-Native)امکان استقرار منعطف، بهینه‌سازی هزینه و ارتقاء سریع
- طراحی ماژولار و لایه‌ای: به‌روزرسانی بی‌وقفه بدون تداخل در عملکرد کلی
این نوع معماری، امکان ارتقاء مستمر، توسعه‌پذیری در مقیاس بزرگ و اتصال به دیگر اجزای دیجیتال (مانند CRM، DWH، سیستم‌های بازاریابی و…) را فراهم می‌سازد.
۲. بهره‌مندی از فناوری‌های نوآورانه
یک سامانه مدرن نباید صرفا بازطراحی یک سیستم قدیمی باشد؛ بلکه باید نگاهی به آینده داشته و از فناوری‌های نوین پشتیبانی کند، از جمله:
- هوش مصنوعی: برای ارزیابی ریسک، رسیدگی به خسارت، تشخیص تقلب و بهینه‌سازی تجربه مشتری
- تحلیل داده‌های پیشرفته: برای تصمیم‌گیری دقیق، طراحی محصول و ارائه خدمات شخصی‌سازی‌شده
- بلاکچین: برای افزایش شفافیت، امنیت و قابلیت ردیابی اطلاعات بیمه‌ای
- پشتیبانی از مدل‌های جدید بیمه‌گری مانند:
- بیمه‌گری خرد (Micro Insurance)
- بیمه‌گری نهفته (Embedded Insurance)
- بیمه‌گری باز (Open Insurance)
این فناوری‌ها نه‌تنها کارایی را افزایش می‌دهند بلکه موجب خلق تجربه‌ای متمایز برای مشتری می‌شوند.
۳. ویژگی‌های غیرکارکردی کلیدی
علاوه بر عملکرد فنی، سامانه‌های مدرن باید دارای ویژگی‌هایی باشند که پایداری، امنیت و آمادگی برای آینده را تضمین کنند:
- مقیاس‌پذیری افقی و عمودی برای پاسخ به نیازهای رشد
- امنیت داده، فرآیند و زیرساخت با رویکرد چندلایه
- پایش‌پذیری و قابلیت نظارت برای مدیریت بلادرنگ سامانه
- سهولت در به‌روزرسانی و نگهداری بدون وقفه در سرویس‌دهی
نقش معماری لایه‌ای در چابکی سازمان
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های مدرن‌سازی، طراحی معماری لایه‌ای است. این معماری به شرکت بیمه اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به توقف عملکرد کلی سیستم، بخش‌های خاصی را ارتقاء داده یا تغییر دهد.
همچنین به کاربران کسب‌وکار (نه فقط توسعه‌دهندگان) اجازه می‌دهد بخش‌هایی از فرآیندها یا رابط‌های کاربری را شخصی‌سازی کرده و چابکی سازمانی را افزایش دهند.
از جمله مزایای معماری لایه‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم اختلال در به‌روزرسانی‌ها
- امکان طراحی محصولات ترکیبی و انعطاف‌پذیر
- کنترل دقیق دسترسی و مجوزها
- قابلیت تعریف منطق محاسباتی تاریخچه‌محور
- امکان تعریف سریع و مستقل طرح‌های بیمه‌ای جدید
تحول دیجیتال از هسته آغاز می‌شود
اکنون بیش از هر زمان دیگری، گذار از سامانه‌های قدیمی به راهکارهای نوین بیمه‌گری ضرورتی انکارناپذیر است.
اما این گذار نباید صرفا در حد تغییر نرم‌افزار باقی بماند، بلکه باید با نگاهی راهبردی به آینده و تحول بنیادی در مدل‌های عملیاتی، فناورانه و ارزش‌آفرینی همراه باشد.
باید پذیرفت که سامانه‌های مدرن بیمه‌گری، سکوی پرتابی هستند برای نوآوری، رشد سریع، افزایش چابکی و ارتقاء تجربه مشتری.
*این مطلب توسط تیم توسعه کسب‌وکار ریتون گرد‌آوری شده است
